Η Ελληνίδα ηθοποιός Τζένη Καρέζη ήταν μια από τις πιο παραγωγικές ηθοποιούς της «Χρυσής Εποχής» του ελληνικού κινηματογράφου, που κράτησε από τη δεκαετία του 1950 έως τα τέλη της δεκαετίας του 1960.
Η Καρέζη δεν ήταν απλώς μια απίστευτα ταλαντούχα ηθοποιός στη σκηνή και στην κάμερα, αλλά και μια αφοσιωμένη ακτιβίστρια για μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων μέχρι το τέλος της ζωής της.
Γεννημένη στην Ευγενία Καρπούζη (το επίθετο της οποίας σημαίνει «καρπούζι») στην Αθήνα το 1934, η Καρέζη έδειξε πολλά υποσχόμενη ως ηθοποιός ακόμη και σε πολύ νεαρή ηλικία.
Ο πατέρας της, Κωνσταντίνος Καρπούζης, ήταν καταξιωμένος μαθηματικός και η μητέρα της, Θεώνη Καρπούζη, ήταν δασκάλα.
Οι γονείς της υποστήριξαν την εκπαίδευση και την κατάρτιση της Καρέζη ως ηθοποιού και στάλθηκε σε ιδιωτικό γαλλικό σχολείο που διοικούσαν οι Αδελφές του Αγίου Ιωσήφ στη Θεσσαλονίκη και αργότερα στην Αθήνα, όπου έμαθε άπταιστα τη γλώσσα.
Με την ολοκλήρωση των σπουδών της το 1951, η Καρέζη έγινε δεκτή στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου.
Tzeni Karezi’s early work
Στην Αθήνα ο Καρζέι σπούδασε με μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου εκείνη την εποχή, όπως ο θεατρικός συγγραφέας Άγγελος Τερζάκης και ο σκηνοθέτης Δημήτρης Ροντήρης.
Ο εκκολαπτόμενος αστέρας βρήκε δουλειά στο θέατρο σχεδόν αμέσως μετά την αποφοίτησή του το 1954. Οι θεατρίνοι και οι σκηνοθέτες γοητεύτηκαν από την κοκέτα αλλά και άγρια ποιότητα της Καρέζη ως ηθοποιού.
Η Καρέζη απέκτησε τον πρώτο της ρόλο σε ένα μεγάλο θεατρικό έργο που ονομάζεται La Belle Helene στο πλευρό της ηθοποιού Μελίνας Μερκούρη μόλις λίγους μήνες μετά την ολοκλήρωση των σπουδών της.
Την επόμενη χρονιά, η Καρέζη έκανε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο στην κωμωδία Λατέρνα, Φτώχια, και Φιλότιμο, του σκηνοθέτη Αλέκου Σακελλάριου, ως νεαρή γυναίκα που έφυγε από το σπίτι για να αποφύγει τον κανονισμένο γάμο. Η ταινία σημείωσε τεράστια επιτυχία και μαζί με το σίκουελ της το 1957 Λατέρνα, Φτώχια, και Γαρύφαλλο , έκαναν τη νεαρή ηθοποιό σταρ.
Η Καρέζη ηχογράφησε επίσης το τραγούδι «Μη Ρωτάς τον Ουρανό» το 1959, σε γραμμένο από τον Έλληνα συνθέτη Μάνο Χατζιδάκι , ως μέρος του soundtrack της ταινίας Το νησί των γενναίων , που έγινε ένα από τα πιο αγαπημένα τραγούδια σε όλη την ελληνική μουσική.
Η Τζένη Καρέζη και η «Χρυσή Εποχή» του ελληνικού κινηματογράφου
Αν και έκανε όνομα ως ηθοποιός τη δεκαετία του 1950, η καριέρα της Καρέζη άνθισε τη δεκαετία του 1960.
Εκείνη την εποχή, η Καρέζη πρωταγωνίστησε σε μερικές από τις σημαντικότερες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου , όπως η Λόλα και η Τζένη Τζένη, και μάλιστα ίδρυσε τον δικό της θεατρικό θίασο.
Η πιο αναγνωρισμένη διεθνώς ταινία της ήταν Τα Κόκκινα Φανάρια ή Τα Κόκκινα Φανάρια , η οποία ήταν υποψήφια για Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.
Μετά από δύο χρόνια γάμου με τον δημοσιογράφο Ζάχο Χατζηφωτίου στις αρχές της δεκαετίας του εξήντα, η Καρέζη γνώρισε τον Έλληνα ηθοποιό, σκηνοθέτη και πολιτικό Κώστα Καζάκο ενώ γύριζαν μαζί μια ταινία.
Το ζευγάρι γρήγορα ερωτεύτηκε και παντρεύτηκε το 1968, μόλις ένα χρόνο μετά την ανάληψη της εξουσίας στην Ελλάδα από την ελληνική χούντα, ή τη δεξιά στρατιωτική δικτατορία. Η Καρέζη και ο Καζάκος απέκτησαν έναν γιο, τον Κωνσταντίνο Καζάκο, το μοναχοπαίδι της.
Το ζευγάρι πήρε θέση κατά της Χούντας σε μια εποχή που ηθοποιοί, πολιτικοί και καλλιτέχνες που εξέφραζαν αριστερές πολιτικές πεποιθήσεις ή δημιουργούσαν έργα τέχνης που αντίκεινταν στο εξαιρετικά κοινωνικά συντηρητικό δόγμα της δικτατορίας μπορούσαν να εξοριστούν, να βασανιστούν ή ακόμα χειρότερα.
Η Καρέζη και ο σύζυγός της φυλακίστηκαν το 1973, μόλις ένα χρόνο πριν από την πτώση της χούντας, αφού ανέβασαν ένα έργο με τίτλο Το γιγάντιο μας τσίρκο , το οποίο σατίριζε τη δικτατορία.
Από το 1955 έως το 1972, η Καρέζη πρωταγωνίστησε σε 32 ταινίες, καθιστώντας την μια από τις πιο παραγωγικές ηθοποιούς της εποχής. Πολλοί θεωρούν αυτή τη χρονική περίοδο ως την κορυφή του ελληνικού κινηματογράφου.
Μετά την τελευταία της κινηματογραφική εμφάνιση σε μια κινηματογραφική ερμηνεία του έργου του Αριστοφάνη Λυσιστράτη το 1972, η Καρέζη επικεντρώθηκε στο θέατρο.
Οι τελευταίες μέρες και ο ακτιβισμός της
Η Καρέζη συνέχισε να παίζει στη σκηνή, πρωταγωνιστώντας σε κλασικά έργα όπως το Who’s Afraid of Virginia Woolf; και τη Μήδεια , μέχρι το 1990, όταν διαγνώστηκε με τελικό καρκίνο του μαστού.
Με πολύ πόνο για να συνεχίσει την υποκριτική, η Καρέζη αποσύρθηκε και πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής της με την οικογένειά της. Τραγικά, η σταρ πέθανε από καρκίνο, που είχε κάνει μετάσταση σε όλο της το σώμα, σε ηλικία μόλις 58 ετών το 1992.
Στα τελευταία χρόνια της ζωής της, η Καρέζη υποστήριξε την αύξηση της ευαισθητοποίησης και της πρακτικής της παρηγορητικής φροντίδας στην Ελλάδα.
Η παρηγορητική φροντίδα είναι μια ολιστική προσέγγιση για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, μέσω ιατρικής, ψυχολογικής και πνευματικής θεραπείας, όσων πάσχουν από τελικές και σύνθετες ασθένειες, που συχνά, αλλά όχι αποκλειστικά, πλησιάζουν στο τέλος της ζωής τους.
Η Καρέζη υποστήριξε όσοι βρίσκονται σε παρόμοια θέση στην Ελλάδα να ζήσουν τις τελευταίες τους μέρες με αξιοπρέπεια. Λίγο μετά τον θάνατό της ιδρύθηκε το Ίδρυμα Τζένη Καρέζη στη μνήμη της.
Το ίδρυμά της προσφέρει υποστήριξη παρηγορητικής φροντίδας σε άτομα με καρκίνο σε τελικό στάδιο και άλλες πολύπλοκες και απειλητικές για τη ζωή ασθένειες.
Αυτή η εκπληκτική, όμορφη Ελληνίδα ηθοποιός παραμένει μια από τις πιο αγαπημένες αστέρες του κινηματογράφου στην Ελλάδα για την ομορφιά, τη γοητεία και το αδιαμφισβήτητο ταλέντο της.